Kính thưa.

Trong cuộc đời làm điều dưỡng, mỗi ĐD đã từng chăm sóc cho hàng vạn NB (8 vạn), trực hàng ngàn đêm (2800 đêm), vì sức khỏe và tính mạng của NB. Những cống hiến không ngừng nghỉ của ĐD rất xứng đáng được ngành y tế, toàn xã hội ghi nhận & tôn vinh. Vì vậy, chúng ta hãy cùng nhau nói lời “Cảm ơn người Điều dưỡng- Thank to a nurse”.

Công việc của ĐD luôn hành động với phương chăm “Sức khỏe và sự hài lòng của người bệnh mỗi ngày là hạnh phúc của người điều dưỡng mỗi ngày”. Sự hồi phục của NB và sự an toàn của NB mỗi ngày là niềm vui của người ĐD. Câu nó ĐD là công việc cảu trái tim “ Nursing is the work of Heart” phản ánh rất đúng bản chất nghề ĐD. Chúng ta luôn ghi nhớ lời Bác Hồ căn dặn “ Y tá không chỉ là một nghề mà còn là một nghĩa vụ vinh quang”.

Kính thưa

Kỷ niệm ngày Điều dưỡng 12/5 năm nay, ICN đưa ra Thông điệp “Our Nurses-Our Future” với chủ đề “Economic power of Care”. Tôi xin được chia sẻ một số suy nghĩ làm sâu sắc thêm để cùng chia sẻ với các đồng nghiệp.

Thứ nhất, hãy đồng thuận “Điều dưỡng là của chúng ta”: thời tôi vào nghề cách nay 52 năm nhiều người nói rằng “ĐD là cánh tay phải, là cánh tay nối dài của BS” đó là quan niệm cũ không còn phù hợp. Tôi mong muốn ĐD luôn là người trợ giúp người bệnh cả về thể chất và tinh thần. Các bác sĩ cũng cần nhìn nhận ĐD là người cộng tác đặc biệt của bác sĩ. Bởi vì, công việc của BS và ĐD luôn gắn kết chặt chẽ với nhau, bổ sung cho nhau và cùng giúp nhau hành nghề an toàn, cùng giúp nhau giảm stress trong môi trường CSSK đang có nhiều áp lực. Nhiều quan niệm trước nay lấy bác sĩ làm trung tâm, bác sĩ là thầy - điều dưỡng là thợ, bác sĩ là người ra y lệnh - điều dưỡng là người thực hiện, lấy số lượng bác sĩ làm chuẩn để tính số biên chế điều dưỡng hộ sinh v,v.. cần phải thẩm định lại tính khoa học và tính thực tế vì những quan niệm đó chỉ còn đúng một phần, dễ làm cho chúng ta mơ hồ về ngành điều dưỡng và vị thế của điều dưỡng trong hệ thống y tế.

Nhân đây tôi cũng muốn nhắn gửi tới các đồng nghiệp ĐD “Sẽ là sai lầm nếu bạn nghĩ cái gì BS cũng là No1 và ĐD là No2”. BS là 1 nghề, ĐD cũng là 1 nghề chuyên nghiệp. BS và ĐD điều trị & CS trên cùng 1 NB nhưng tiếp cận của BS và ĐD không hoàn toàn giống nhau. BS khám bệnh chẩn đoán, đưa ra phác đồ điều trị hay can thiệp. ĐD cũng cần biết KB, đưa ra can thiệp ĐD. BS là người lựa chọn thuốc, ĐD là người biết dùng thuốc hiệu quả cho NB. Sự an toàn của NB không chỉ phụ thuộc vào người chỉ định mà còn phụ thuộc vào người dùng thuốc cho NB.

Mặt khác, công việc của ĐD có phạm vi rộng hơn nhiều so với y lệnh của BS. Vì vậy, ĐD cần phải học tập để phát triển nghề. Nghề ĐD có nhiều thách thức, khó cân bằng nghĩa vụ với gia đình và nghĩa vụ nghề nghiệp, nhưng dù sao cũng cần duy trì sự yêu nghề. Vì sự yêu nghề luôn luôn tỷ lệ thuận với sự thành công và tỷ lệ thuận với niềm vui do nghề mang lại.

Thứ hai: Điều dưỡng có phải là tương lai của chúng ta: Năm 2020, trong báo cáo về tình trạng điều dưỡng toàn cầu của WHO có đưa ra nhận định “Điều dưỡng là một bộ phận sống còn (Vital part)  của Hệ thống y tế”. Trong tất cả các hệ thống y tế toàn cầu, ĐD luôn là lực lượng CBYT đông nhất (59%). Theo Niên giám Thống kê Y tế 2020,BYT công bố tỷ lệ Điều dưỡng  đông nhất chiếm (39%) nhân lực toàn ngành Y tế). Nếu tính CBYT trực tiếp với NB là 60%.  Dịch vụ do ĐD và Hộ sinh cung cấp dịch vụ nhiều nhất, thường xuyên nhất, liên tục nhất. Nghiên cứu WHO công bố 88% thời gian NB ICU được tiếp xúc với NVYT là ĐD. Chỉ có 12% thời gian NBICU được tiếp xúc với BS và các nghề khác. Trong BC của WHO đã khẳng định Dịch vụ do ĐD hộ sinh cung cấp là 1 trong những trự cột của HTDVYT. Đã có bậc thầy, học giả nêu quan điểm “Không có BS thì không có BN nhưng không có ĐD thì không có BV do bởi dịch vụ điều dưỡng 24/24 giờ và 7/7 ngày trong tuần như nhau.

Từ gó độ cá nhân, đời người ai cũng phải chịu sự chi phối của Quy luật Sinh Lão Bệnh Tử. Ai cũng sớm hay muộn có 1 lần hoặc nhiều lần sức khỏe và tính mạng của mình đặt trong sự chăm sóc của ĐD. Hãy tưởng tượng, nếu bạn là NB ICU ai sẽ là người CS, người trăn trở, người đảm bảo dinh dưỡng, trấn an tinh thần cho. Thông thường ĐD là người tiếp nhận NB đầu tiên, đôi khi NB cấp cứu tiếp xúc với ĐD là người duy nhất ở các Trạm Y tế. Vì vậy, năng lực chuyên môn của ĐD ảnh hưởng tới SK và tính mạng NB.

Từ góc độ hệ thống y tế: Hiện nay, trước sự khủng hoảng thiếu ĐD toàn cầu, nhân lực ĐD trở nên khan hiếm trong dài hạn ở tất cả các quốc gia phát triển. VN là 1 trong các quốc gia có tỷ lệ ĐD/vạn dân thuộc nhóm thấp nhất, mới bằng 1/8 các quốc gia phát triển. Thiếu ĐD, NB thiệt thòi, chúng ta thiệt thòi. Vì vậy ĐD là tương lai của chúng ta.

Thứ ba: Hiệu quả kinh tế của chăm sóc “ Economic Power of Care”: Một thách thức lớn đối với các hệ thống y tế là sự gia tăng chi phí y tế, không chỉ do nguyên nhân bệnh tật và tăng nhu cầu CSYT mà còn nhiều yếu tố khác như: tăng sử dụng vật tư y tế đắt tiền, tăng áp dụng kỹ thuật cao, tăng chi phí  đơn thuốc và tăng chi phí ngoài y tế. Mỹ là quốc gia chi phí y tế cao nhất nhưng tuổi thọ, tỷ lệ tử vong trẻ em và tỷ lệ bệnh mãn tính lại kém hơn một số quốc gia khác. Vì vậy, WHO khuyến cáo các nhà hoạch định chính sách y tế quốc gia cũng cần định hướng lại lĩnh vực đầu tư để tái cấu trúc hệ thống y tế để đảm bảo hiệu quả chi phí trong CSSK.

Dịch vụ CSSK do DD, HS cung cấp trực tiếp liên quan tới chất lượng KCB/ATNB, được coi là xương sống của hệ thống y tế  nhưng tình trang phổ biến là đầu tư cho lĩnh vực ĐD/HS chưa tương xứng làm ảnh hưởng tới chất lượng CSNB. Vì vậy, các chuyên gia của Tổ chức kinh tế toàn cầu và WHO khuyến nghị các quốc gia, các nhà hoạch định chính sách y tế cần tăng cường đầu tư cho ĐD trong ba lĩnh vực là: GIÁO DỤC - VIỆC LÀM VÀ VAI TRÒ ĐD THAM GIA hoạch định chính sách y tế. Đầu tư cho ĐD là đầu tư cho sức khỏe, đầu tư cho tương lai của chúng ta.

Thông điệp của Hội đồng ĐD Quốc tế năm 2024 không chỉ tôn vinh mà còn định hình cho những bước đi tiếp theo của ĐD, giúp người điều dưỡng hiểu thêm vai trò nghề nghiệp của mình, giúp cộng đồng định hình rõ hơn về vai trò của ĐD và đặc biệt cung cấp thông tin để BYT và các nhà hoạch định chính sách y tế đưa ra những chính sách thiết thực tạo đòn bẩy cho Ngành Điều dưỡng Việt Nam phát triển và hội nhập.

Tôi xin kính chúc quí vị đại biểu sức khỏe hạnh phúc, và thành công trong nghề nghiệp. Hiệp hội ĐDVN xin được gửi tới quí vị thông điệp: “Sức khỏe và sự hài lòng của NB là hạnh phúc của người điều dưỡng”.